Παραδόσεις & έθιμα

 

Τα χαλκούνια στο Αγρίνιο το Πάσχα Κάθε χρόνο, η Μεγάλη Παρασκευή και το Πάσχα στο Αγρίνιο είναι συνδεδεμένο με το κάψιμο χαλκουνιών. Το βράδυ μετά τον Επιτάφιο της κάθε ενορίας, οι «χαλκουνάδες» θα κατέβουν στους δρόμους του Αγρινίου για να σμίξουν στην κεντρική πλατεία και να λάβουν μέρος στον χαλκουνοπόλεμο! Λέγεται ότι το έθιμο έχει τις ρίζες του, όπως και πολλά άλλα στην Ελλάδα στον καιρό της Τουρκοκρατίας. Τα πράγματα δεν είναι διευκρινισμένα. Όπως γράφει ένας νεότερος χαλκουνάς, ο Χρήστος Σμυρλής – Λιακατάς, το έθιμο γεννήθηκε «από το ευρηματικό μυαλό των Βραχωριτών (Αγρινιωτών) που δοκίμαζε  ποιότητα της Δημητσάνικης μπαρούτης πριν χρησιμοποιηθεί για να κυνηγήσει τον Τούρκο κατακτητή». Ήρθε η Επανάσταση του 1821 και μετά ο «αγώνας» εκείνος παρέμεινε έθιμο, στην περιοχή του Αγρινίου. Το έθιμο δημιούργησε τις «ομάδες» του χαλκουνοπόλεμου.Συνεχίζει....           Οι "Αρματωμένοι", μια αιτωλική παράδοση (στον Αη Συμνιό Μεσολογγίου, στην Αγία Αγάθη Αιτωλικού, αλλά και στη Ψιλή Παναγιά στο Ζαπάντι) Οι ¨Αρματωμένοι", είναι ένα κείμενο του αλησμόνητου Κ. Κώνστα, παλαιού συνεργάτη της έντυπης "Νέας Εποχής", που δημοσιεύτηκε στο γνωστό περιοδικό γραμμάτων και τεχνών "ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ" (τεύχος 695). Το έθιμο και το πανηγύρι στον Αη Συμνιό και στην Αγία Αγάθη, που περιγράφει ο συγγραφέας, αποτελούσε και εθιμική παράδοση παλαιότερα και στο Αγρίνιο (συγκεκριμένα στο Ζαπάντι). Μαρτυρείται από μια επιστολή, που ο Μιλτιάδης Τζάνης (εκδότης της εφημερίδος του Αγρινίου "Το Φώς") είχε δημοσιεύσει στην "Νέα Εστία". Το έθιμο αυτό, κατά τον Μ. Τζάνη, διατηρούνταν στο Αγρίνιο από το έτος 1828  μέχρι τον Α παγκόσμιο πόλεμο και γιορτάζονταν κάθε 8 Σεπτεμβρίου, γιορτή του γενεσίου  της Θεοτόκου, σε ανάμνηση των εορτών που έγιναν όταν η Γ΄ Εθνοσυνέλευση παραχώρησε την Μουσουλμανική γή στους Βραχωρίτες. Οι γιορτές γίνονταν στο εξωκκλήσι της Ψιλής Παναγιάς του Ζαπαντιού. Περισσότερα...           Ο Καλογιάννος και μια Αγρινιώτικη λαϊκή παράδοση Στην περιοχή του Αγρινίου, το πουλί αυτό, που  είναι γνωστό ως «καλογιάννος», συνδέεται με μια Αγρινιώτικη λαϊκή παράδοση (βλέπε το βιβλίο: Aνθολόγιο για τα παιδιά του Δημοτικού, μέρος δεύτερο, Oργανισμός Eκδόσεως Διδακτικών Bιβλίων, 1975). Σύμφωνα με την παράδοση αυτή, Βασιλιάς των πουλιών δεν είναι ο αϊτός. Είναι ο καλογιάννος. Και να πως έγινε. Μια φορά ζητούσαν τα πουλιά βασιλιά, και ο Θεός τους είπε να γίνει Βασιλιάς εκείνο το πουλί που θα πετάξει ψηλότερα. Τα πουλιά δεν ήθελαν να γίνει αυτή η αναμέτρηση, γιατί ήξευραν πως έτσι βασιλιάς θα γίνει ο αετός· μόνον ο καλογιάννος δέχτηκε. Αποφασίστηκε λοιπόν να γίνει ο διαγωνισμός ανάμεσα στα πουλιά. Πετάει ο αετός, πετάνε και τα άλλα πουλιά. Συνεχίζει....